به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری سلامت، شاید فرهنگ و هنر در روزگار کرونایی که جان اولویت است و هر روز با اعلام آمار قربانینان کرونا، جامعه غمزدهتر از روز گذشته میشود، مساله مهمی نباشد اما گاهی میتوان از هنر برای عبور از بزنگاهها بهره برد و کمی مشکلات را تلطیف کرد. در انزواگزینی انتخابی امروز شاید دنبال کردن رویدادهای هنری که به صورت برخط برگزار میشوند بتواند کمی امید به جامعه ما تزریق کند. در ادامه برگزاری برخط جشنوارههای هنری، پس از جشنواره فیلم کودک و نوجوان که به صورت برخط و فیزیکی برگزار شد و جشنواره فیلم کوتاه تهران که با حذف نمایش فیلمها به برگزاری کارگاهها و نشستها بسنده کرد، جشنواره «سینما حقیقت» که به نمایش آثار مستند یک سال اخیر میپردازد، در ماه آینده برگزار میشود تا سومین رویداد بزرگ هنری کشور باشد که به صورت برخط همراه مخاطبان خواهد بود. در گفتوگویی که با محمد حمیدیمقدم؛ دبیر این جشنواره داشتیم از ضرورت برگزاری این جشنواره در شرایط اقتصادی کنونی، برگزاری تماما برخط و ویژگیهای بخش کرونا که در این دوره به جشنواره افزوده شده است، پرسیدیم که در ادامه میخوانید.
آیا با وجود مشکلات اقتصادی، برگزار کردن جشنواره سینما حقیقت ضروری است؟
در حوزه وظیفه اجتماعی و عمومی خارج از ماجرای هزینه، جشنواره محلی است برای ایجاد شور و نشاط عمومی و تزریق امید به جامعه. این روزها فضای یاس و پژمردگی در همه جای دنیا وجود دارد. سینما یکی از حوزههایی است که میتواند این نشاط را دوباره به جامعه برگرداند. برنامههای تلویزیونی و شبکه نمایش خانگی در همه جای دنیا میکوشند این یاس و دلمردگی را از مردم دور کنند. جشنواره سینما حقیقت میتواند این اتفاق را هم برای جامعه هدف خود و هم برای مردمی که دوستدار مستند هستند، به وجود بیاورد.
چه زمانی ایده برگزاری ترکیبی کنار رفت و روی روش آنلاین متمرکز شدید؟
از سال گذشته و همزمان با سیزدهمین جشنواره سینما حقیقت با همه صنوف سینمای ایران تعامل واقعی داشتیم. دوستان حرفهای، پیشکسوت و افرادی که در این حوزه اهل پژوهش هستند، در شورای سیاست گذاری ما حضور دارند. بعد از بررسیها و رصدها به این نتیجه رسیدیم که با توجه به پیشبینی موج دوم و سوم شیوع کرونا برگزاری فیزیکی امکان پذیر نیست و خارج از پروتکلهای بهداشتی است. بنابراین برنامهریزی ما معطوف شد به شیوه آنلاین. خبرسازی، آموزشها و اطلاعرسانی به فیلمسازان از طریق صنوف انجام شد. با استفاده از همکاری دو صنف اصلی اطلاعرسانی را انجام دادیم. وضعیت را روشن و شفاف با آنها در میان گذاشتیم و وارد مرحلهای تازه در جشنواره سینما حقیقت شدیم.
امسال بخشی به نام کرونا داریم. قطعا حوزه مستندسازی عرصه مناسبی برای ثبت و ضبط اتفاقهایی است که در ماههای گذشته پشت سر گذاشتهایم. جشنواره سینما حقیقت هم میتواند ویترین خوبی برای دیده شدن این تلاش و ایثار باشد.
این بخش را فقط به این دلیل که مسئله روز است در جشنواره اضافه نکردیم. قبلا هم متناسب با شعار سال و در تبعیت از مقام معظم رهبری در بحث جهش تولید، بخش کارآفرینی به جشنواره اضافه شده بود. امسال درگیر یک اپیدمی جهانی شدیم که جامعه ما هم از آن متاثر شد، ما در حوزه تولید و اتاق فکر حمایت از آثاری مربوط به کرونا پیشقدم بودیم. اسفندماه کارگروهی تشکیل داده و قدمهایی برداشته بودیم. محل انعکاس و دیده شدن این ایثار و تلاش، چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت است. کرونا بخشی فرمایشی یا اداری نیست. نگاه ما به این بخش کاملا منطبق با اتفاقهایی است که در ماههای اخیر در حوزههای مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی با آن مواجه بودهایم. کرونا یکی از مهمترین پدیدههای اجتماعی است که همه دنیا را درگیر کرده است. این بخش، مهم است و هیات داورانی ویژه خواهد داشت. بخشی که طراحی کردهایم این پدیده را از دو منظر بررسی می کند. اول آنچه مقابل دوربین در جریان است، حماسه و تلاشی که در مقابله با کرونا وجود دارد و بخش دوم تلاش و مجاهدتی که مستندسازان برای ثبت این رویدادها دارند. این بخش، پاسخی طبیعی است از جشنواره سینما حقیقت به این اتفاق ملی و بزرگ.
در این دوره و به واسطه شیوع کرونا مختصات تازهای در فیلم دیدن به وجود آمد. شبکه نمایش خانگی و فیلم دیدن در شبکههای نمایش برخط رونق گرفت. اگرچه سینماها یا رویدادهای هنری تعطیل یا کم رونق شدند.
همه دنیا در شرایط فعلی درگیر قرنطینه، ترس از افزایش شیوع کرونا، مشکلات اقتصادی و مسائلی از این دست است. اما این مسائل، اتفاقهای تازهای در زندگی مردم در همه جهان رقم زد. استقبال از پلتفرمهای آنلاین در جهان بالا رفت و به تبع آن در داخل هم با افزایش مخاطب مواجه شد و این شرایط به رونق اکران آنلاین انجامید. در بخشی از مسیر برنامه ریزی به این نتیجه رسیدیم که می توانیم جشنواره را به شکل حضوری و آنلاین برگزار کنیم.
آیا از ورود سینمای ایران به اکران آنلاین دفاع میکنید؟
ورود به اکران آنلاین برای ما تحولی بزرگ بود. بیخطر نبوده و نیست، اما میشود دامنه خطرها را کم کرد. اینجا هم تجربه همه دنیا مقابل ماست و میتوانیم از آن درس بگیریم.
اتفاقا این بار با حوزهای مواجه شدیم که تجربه زیستی ما در آن با اکثر جهان یکسان بود. برخلاف فاصلههای تکنولوژی و فرهنگی که داریم در یک مسیر قرار گرفتیم. همه با یک پدیده مواجه شدیم و فرصتی برابر برای درک و هضم آن داریم. ضررهایی که یک تولید عظیم جهانی با این وضعیت دچارش شد، ما به شکلی دیگر با آن روبرو بودیم. راههای برون رفت از این بحران را آنها تا حدی پیدا کردهاند، ما هم به دنبال رفع موانع هستیم. تا اندازهای پیش رفتهایم و باز هم جلوتر خواهیم رفت.
صف شکنی فیلم «خروج» اقدامی بزرگ و ارزشمند بود. اگر کسی وارد این چرخه نمیشد بازدارندگی دوامی بیشتر مییافت. دیگران هم وارد این چرخه نمیشدند. این خطرپذیری البته سخت است، باید قدرت ریسک بالا برود نمیشود همیشه محافظه کار بود و همه چیز امن نیست. مدیریت فرهنگی باید منعطف باشد، برای تغییر ساختارها شما باید وارد آب بشوید و دل به دریا بزنید. همین حالا که با شما صحبت می کنم نمیدانم تمام برنامه ریزی ها صد در صد اجرا میشود یا ما به سلامت از این وضعیت عبور میکنیم، اما امیدوارم. امید کلیدواژهای است که با توکل به خداوند ما را به پیش میبرد. میدانم وارد شدن به این حوزه به نفع سینمای مستند است و مخاطبانش را بیشتر خواهد کرد. با این شیوه مستند، مسئله بیشتری برای جامعه خواهد شد و اتفاقی که خواهد افتاد از آنچه قبلا تجربه کردهایم کمتر نخواهد بود، حتی وجوهی به ما اضافه خواهد کرد.
نظر شما